Profesionalne obuke

Profesionalna obuka je sticanje stručnih znanja, veština i stavova po unapred utvrđenom planu i programu. Ona je najzastupljeniji vid stručnog usavršavanja i može se realizovati putem: mentorske obuke usmerene na uvođenje u posao, interne obuke na radnom mestu, akreditovanih programa obuke za pružaoce usluga socijalne zaštite, obuka akreditovanih u drugim sistemima, a značajnih za rad u sistemu socijalne zaštite i drugih profesionalnih obuka važnih za zaposlene u sistemu socijalne zaštite.

Jedan od preduslova reformskih promena u oblasti socijalne zaštite jeste uvođenje sistema kvaliteta u oblast stručnog usavršavanja, pre svega kroz akreditaciju programa obuke. Kvalitetni programi, kreirani po unapred utvrđenim standardima, treba da omoguće neprekidno praćenje, usvajanje i primenu savremenih dostignuća u nauci i struci radi održavanja i unapređivanja profesionalnih kompetencija i kvaliteta stručnog rada svih zaposlenih u sistemu socijalne zaštite.

Proces uspostavljanja i normativnog uobličavanja sistema akreditacije počeo je u okviru projekta „Uspostavljanje i primena sistema akreditacije programa obuke za pružaoce socijalnih usluga u Republici Srbiji“, realizovanog tokom 2007. godine od strane Ministarstva rada i socijalne politike i uz podršku Ministarstva spoljnih poslova Norveške. Zakon o socijalnoj zaštiti, donet u aprilu 2011. godine, kao subjekte postupka akreditacije navodi ministarstvo nadležno za socijalnu zaštitu, Odbor za akreditaciju i Republički zavod za socijalnu zaštitu.

Profesionalna obuka je sticanje stručnih znanja, veština i stavova po unapred utvrđenom planu i programu

Zakon o socijalnoj zaštiti Republičkom zavodu daje značajnu ulogu u procesu stručnog usavršavanja. Pre svega, Zavod, kao jedan od subjekata procesa akreditacije, obavlja stručne i organizacione poslove vezane za akreditaciju i vodi kompletnu evidenciju i dokumentaciju u ovoj oblasti. Desetogodišnje iskustvo i ostvareni rezultati na planu akreditacije programa obuke doprineli su da se Republički zavod prepozna kao primer dobre prakse u regionu. Naš model akreditacije je poslužio kao polazna osnova za uspostavljanje procesa akreditacije u Crnoj Gori i kao okvir za konceptualizaciju procesa akreditacije u Makedoniji.

Republički zavod izrađuje predlog plana stručnog usavršavanja zaposlenih sa planom prioritetnih programa obuke i dostavlja ga resornom ministarstvu. Odabir prioritetnih programa obuke obuhvata širok spektar aktivnosti: utvrđivanje resursa kojim raspolažu zaposleni, ustanove i sistem u celini; analizu poslova i utvrđivanje potrebnih kompetencija za određena radna mesta; anketiranje zaposlenih o potrebama za dodatnim edukacijama; razmenu informacija o prioritetnim oblastima stručnog usavršavanja sa relevantnim akterima; identifikaciju nedostajućih znanja i veština potrebnih za rad sa specifičnim korisničkim grupama (npr. deca migranti); sistematsko informisanje stručne javnosti o prioritetnim oblastima i mogućim vidovima stručnog usavršavanja.

Polaznu osnovu za izradu ovog plana čine godišnji planovi stručnog usavršavanja na nivou svake pojedinačne ustanove. Uprkos činjenici da je izrada plana profesionalne obuke zaposlenih zakonska obaveza svih ustanova, još nije zaživela na pravi način u praksi.

U narednom periodu, kao jednu od prioritetnih aktivnosti, Republički zavod planira podršku uspostavljanju prakse redovnog godišnjeg planiranja stručnog usavršavanja u CSR, ustanovama za smeštaj i kod drugih pružalaca usluga. To podrazumeva kreiranje metodologije planiranja stručnog usavršavanja i instruktažu stručnih radnika zaduženih za profesionalnu obuku zaposlenih, kao i za njenu primenu.