Odgovorno izveštavanje

Povodom natpisa „Šokantni podaci o ostavljenoj deci - Svako šesto dete u Srbiji ne živi sa roditeljima, a jedna činjenica posebno zabrinjava“ koji je objavljen 28. oktobra 2019. godine u elektronskom izdanju lista BLIC (https://www.blic.rs/vesti/drustvo/sokantni-podaci-o-ostavljenoj-deci-svako-sesto-dete-u-srbiji-ne-zivi-sa-roditeljima-a/6gnfrpl), Republički zavod za socijalnu zaštitu uputio je tekst ispravke, koji prenosimo u celosti:

Poštovani,
Republički zavod za socijalnu zaštitu na osnovu člana 83. Zakona o javnom informisanju i medijima („Sl. glasnik RS“ br. 83/2014, 58/2015 i 12/2016 - autentično tumačenje), dostavlja sledeći odgovor na tekst pod naslovom: „Šokantni podaci o ostavljenoj deci Svako šesto dete u Srbiji ne živi sa roditeljima, a jedna činjenica posebno zabrinjava“ koji je objavljen dana 28. oktobra 2019. godine u Vašem elektronskom izdanju (https://www.blic.rs/vesti/drustvo/sokantni-podaci-o-ostavljenoj-deci-svako-sesto-dete-u-srbiji-ne-zivi-sa-roditeljima-a/6gnfrpl).

Pozivajući se na podatke Republičkog zavoda za socijalnu zaštitu, objavljen je netačan podatak prema kojem „svako šesto dete u Srbiji ne živi sa roditeljima“. U Republici Srbiji, na kraju 2018. godine, van roditeljske porodice je živelo 8.015 dece. U hraniteljskim porodicama je smešteno 5.474 dece, 705 dece je smešteno u ustanove socijalne zaštite, a 1.836 dece živi sa starateljima. Udeo dece koja ne žive u roditeljskim porodicama u odnosu na ukupan broj dece u opštoj populaciji Republike Srbije iznosi 0,66%. To znači da svako 153 dete u Srbiji ne živi sa roditeljima.

Takođe, nije tačan podatak koji se navodi u tekstu „da raste broj dece u socijalnim ustanovama“. Prema podacima Republičkog zavoda za socijalnu zaštitu, objavljenim u izveštaju „Deca u sistemu socijalne zaštite u 2018. godini“, broj dece koja su smeštena u ustanovu socijalne zaštite je u kontinuiranom padu. U proteklih deset godina broj dece u domovima za smeštaj je dvostruko manji (u 2009. godini 1.411 dece je na domskom smeštaju, a 2018. godine 705 dece). Deca koja ne žive u roditeljskim porodicama su dominantno smeštena u hraniteljskim porodicama. Nasuprot smeštaja u dom, broj dece u hraniteljskim porodicama je u porastu proteklih deset godina kao posledica uverenja da se radi o prikladnijem vidu smeštaja u odnosu na ustanove socijalne zaštite.

U izveštaju Republičkog zavoda za socijalnu zaštitu „Deca u sistemu socijalne zaštite u 2018. godini“ objavljeno je: „U 2018. godini na evidenciji CSR je ukupno 205.129 dece (Grafikon 2). Udeo dece korisnika sistema socijalne zaštite u opštoj populaciji dece u RS iznosi 16,8%, odnosno svako šesto dete u Republici Srbiji nalazi se na evidenciji CSR.“ U 2017. godini ovaj udeo je iznosio 16,4%, u 2016. godini 16,6%, a u 2015. godini 16,1%. Kretanje u broju korisnika ne odražava pozitivne ili negativne društvene efekte, već aktivnost sistema. Proteklih godina, usled promena u normativnom okviru, sistem je postao senzibilniji u odnosu na pojave kao što je nasilje u porodici. Imajući u vidu da svako dete u porodici u kojoj se dogodilo nasilje, istovremeno postaje korisnik socijalne zaštite, očekivano je da će se povećanjem broja prijava ovih neželjenih događaja povećati i broj dece korisnika. Takođe, višestruko je povećan obim nekih od usluga socijalne zaštite, poput ličnog pratioca deteta, a samim tim se povećava i broj dece korisnika socijalne zaštite.

Isticanjem povećanog broja korisnika kao negativne pojave, kritikuju se napori sistema da pruži podršku građanima kojima je ta podrška potrebna i poziva se na smanjenje aktivnosti socijalne zaštite. Verujemo da autorima pomenutog članka to nije bila namera. Posebno ukazujemo na potrebu da se ponuđeni podaci provere i autentično tumače, jer iznošenje podataka kao u naslovu pomenutog teksta uzbunjuje javnost.

Kao i do sada, Republički zavod za socijalnu zaštitu stoji na raspolaganju svim medijima u težnji da se javnosti predstave sva saznanja iz ove oblasti i unapredi položaj građana koji imaju potrebu za podrškom društva i države.

Ljubazno vas molimo da ispravku objavite u skladu sa članom 83. Zakona o javnom informisanju i medijima („Sl. glasnik RS“ br. 83/2014, 58/2015 i 12/2016 - autentično tumačenje).

D i r e k t o r
Božidar Dakić